Nederland wordt duurzaam, klimaatbestendig en circulair. De bouw speelt hierin een sleutelrol. Maar dit kan alleen als we onszelf opnieuw uitvinden. Daarom is er op het terrein van BuildinG, op het Zernikecomplex in Groningen, een living lab voor bouwkundige en infrastructurele innovaties. Met een duidelijke focus op klimaatadaptie en het daadwerkelijk ontwikkelen van nieuwe technieken en concepten. Het living lab is een samenwerking van Ohpen Ingenieurs, civieltechnisch adviseur PolyCiviel, stichting BuildinG en aannemer Koninklijke Oosterhof Holman.
De proeftuin biedt ruimte om te onderzoeken, testen en valideren. Hierbij wordt nadrukkelijk de samenwerking gezocht met de onderwijsinstellingen van Zernike. Diverse afstudeerders van de Hanzehogeschool (Built Environment) zijn al aangehaakt. De initiatiefnemers nemen niet alleen actief deel aan de ontwikkeling van de proeftuin, naar zijn ook mede investeerders.
Om de proeftuin en nieuwe bouwconcepten toegankelijk te maken is infrastructuur nodig. Van de nood wordt een deugd gemaakt door een zestal baanbrekende innovaties op het gebied van asfalt- en betonverharding, waterbeheersing en slimme nutsvoorzieningen toe te passen. Zo werkt Ohpen Ingenieurs samen met PolyCiviel aan een zelf ontwikkelde water bufferende fundering. Maar er komt ook een paviljoen van Straw Blocks voor studenten en een ‘passief-huis’ van Click House, naast het al geplaatste tiny house van Heijmans: ONE (een verplaatsbaar eenpersoonshuis). “Verder zijn we samen met de Hanzehogeschool en de waterschappen bezig met de ontwikkeling van een klimaattuin, met onder meer twee bruggen van biocomposiet”, vult René Garlich van Ohpen Ingenieurs aan.
Klimaatverandering trekt een zware wissel op onze infrastructuur en energievoorzieningen. Stortbuien en langdurige neerslag zorgen voor wateroverlast, terwijl anderzijds droogteschade ontstaat door temperatuurstijging. Inklinking van de bodem veroorzaakt schade aan wegen, bruggen en andere infrastructuur. Als we niets doen, kan de schade in onze steden oplopen tot zo’n € 70 miljard in 2050. Er is een omslag in denken nodig: klimaatbestendig en water robuust inrichten moet een vanzelfsprekend onderdeel van ruimtelijke (her)ontwikkeling worden. Deze gedachtegang sluit naadloos aan bij de net geopende Groningse vestiging van het Global Center on Adaptation. Samen met Rotterdam legde Groningen vorig jaar het beste plan op tafel om het Global Center te huisvesten. De ligging van Groningen, de al bestaande kennis en bedrijvigheid op het gebied van energie en klimaat en het internationale speelveld waar Groningse onderzoekers zich in bevinden, speelden een belangrijke rol in de keuze voor Groningen.
Maar er is nog voldoende ruimte voor nieuwe initiatieven in de innovatieproeftuin. Potentiële deelnemers kunnen zich melden bij BuildinG, PolyCiviel of Ohpen Ingenieurs.
